Kształtowanie krajobrazu kulturowego w Przemkowskim Parku Krajobrazowym to temat naprawdę fascynujący! Tym bardziej, że łączy się z naszymi ratowanym końmi.
Łąki i pastwiska to wspólne dzieło sił przyrody i człowieka. Dobrym tego przykładem są łąki użytku ekologicznego „Przemkowskie Bagno” w Przemkowskim Parku Krajobrazowym, będące w trwałym zarządzie Dolnośląskiego Zespołu Parków Krajobrazowych we Wrocławiu.
Fundacja Centaurus od 2006 roku działa w imieniu zwierząt. Razem z setkami tysięcy darczyncow z całego świata zajmujemy się ratowaniem zwierząt, głównie koni. Zarówno przed ubojem, jak i wspieraniem tych niechcianych i porzuconych przez wcześniejszych właścicieli, czy pochodzących z instytucji rozrywkowych. Centaurus pomaga im wrócić do zdrowia oraz daje szansę na lepsze życie i pewne jutro.
Po wielu latach działalności podopieczni fundacji otrzymali możliwość korzystania z ogromnej ilości zielonych pastwisk, co było wspaniałą inicjatywą. Wszystko to dzięki współpracy nawiązanej pomiędzy naszą Fundacją, a Dolnośląskim Zespołem Parków Krajobrazowych we Wrocławiu, polegającej na udostępnianiu gruntów użytku ekologicznego „Przemkowskie Bagno” pod wypas, schronienie i miejsce do życia wielu naszych zwierząt.
Od 2019 roku mamy do dyspozycji ok 400 ha cudownych łąk! Wypasane są tam konie w stadzie liczącym ok 750 koni. W ramach tych działań fundacja ma możliwość zabezpieczenia dla zwierząt części siana na okres zimowy oraz przetrzymywania koni na tym terenie w okresie zimowym tzw. „zimowisko” gdzie zostaje na zimowanie około połowy koni z okresu letniego. Reszta, ze względu na stan zdrowia i wiek, wraca do ośrodków fundacji przeczekać aż do wiosny.
Wiele uratowanych koni to konie prymitywne, ciężkie i kuce oraz osły - coraz liczniej trafiające do fundacji, a nie wymagające typowej stajni. Zwierzęta te trzymane w nienaturalnych dla nich warunkach – właśnie stajniach, często mają problemy zdrowotne wynikające z braku ciągłego ruchu. Tym koniom wystarczy wiata z otwartym wejściem, w której mogą się schronić przed wiatrem oraz opadami deszczu i śniegu, a szczególnie przed słońcem.
Rozległe łąki mają ogromne znaczenie zoohigieniczne, korzystnie wpływają na zdrowie, kondycję i odporność zwierząt. Sprzyjają temu różne zioła i krzewy porastające pastwiska. Teren użytku ekologicznego „Przemkowskie Bagno” umożliwia koniom prawidłowy rozwój, spełnia potrzeby socjalne, zapewnia swobodę poruszania się co pozwalają zminimalizować ryzyko wypadków i urazów. Suche piaszczyste wzgórza to miejsca do stania i odpoczynku, a niewielkie grupy drzew i krzewów pełnią funkcję schronień.
Wypasanie łąk Przemkowskiego Parku Krajobrazowego nie stanowi zagrożenia dla środowiska. Wprost przeciwnie, dostrzec możemy wiele korzyści, wynika to ze specyficznych relacji zachodzących między zwierzętami a runią pastwiskową, w tym zwłaszcza udeptywania gleby i darni, zgryzania roślin, selektywnego ich pobierania (określonych gatunków), pozostawiania odchodów itp. wszystko to tworzy niesamowity i wyjątkowy ekosystem. Praktyka ochrony przyrody wykazała, że najbardziej skutecznym narzędziem czynnej ochrony ptaków z rzędu siewkowych w dolinie rzek jest ekstensywny wypas bydła i koni. Odpowiednio prowadzony, tworzy korzystną dla tych ptaków mozaikę niskiej i wyższej roślinności oraz odsłoniętą miejscami glebę. Bezkręgowce żerujące na odchodach bydła i koni stanowią istotny składnik diety piskląt tych gatunków.
Otwarte rozległe pastwiska dla koni są ich naturalnym domem. Czynna ochrona na przykładzie doświadczeń Dolnośląskiego Zespołu Parków Krajobrazowych dała możliwość naszej Fundacji na zapewnienie nowego domu dla naszych podopiecznych w przyjaznym dla nich środowisku, a zarazem stała się skutecznym rozwiązaniem w ochronie siedlisk przyrodniczych i utrzymaniu wysokiej bioróżnorodności krajobrazu doliny rzecznej.